12 augustus 2020 maximum Perseïden

De piek van de jaarlijks terugkerende meteorenzwerm de Perseïden wordt dit jaar op 12 augustus rond 20:00 uur LT verwacht. Bij ons is dat maximum dus gedurende daglicht en zal er op dat moment hiervan helaas niets te zien zijn. Gelukkig zijn er 1 á 2 dagen voor en na de piek volop meteoren te zien als het donker is. De Perseïden is de meest bekende meteorenregen met grote kans op goede waarnemingen van z.g. vallende sterren. Altijd fascinerend om dit schouwspel te zien. Hiervoor nodig is wel dat het donker is en dat er geen of weinig bewolking aanwezig is. De ‘andere’ bekende meteorenzwerm de Geminiden is altijd half december maar is minder spectaculair.

Meteor scatter ?

Voor ons als zendamateur heeft zo’n meteorenzwerm nog een extra dimensie waar bovendien de bewolking of daglicht geen enkele invloed op heeft. Radiosignalen kunnen worden verstrooid door de geïoniseerde sporen die op circa 80 km hoogte in de ionosfeer worden veroorzaakt door de meteoren. Hiermee kunnen dan via radio afstanden van ruwweg 500 tot 1500 kilometer worden overbrugd.  Dit werkt vooral op 10 en 6 meter maar ook nog leuk op 2 meter. Zelfs op 70 cm werkt dit mechanisme soms ook nog maar is daar eigenlijk alleen bruikbaar voor de specialisten. Het probleem is de zeer korte duur van de signalen via MS. Op 10 meter kan soms nog net een snel normaal qso worden gemaakt maar op 6 en zeker 2 m zijn de signalen meestal maar een fractie van een seconde lang.

 

Hier komt de computertechniek ons te hulp. Joe Taylor K1JT heeft het programma WSJT-X ontwikkeld. De meeste zullen alleen bekend zijn met het onderdeel FT8 maar er zitten nog een paar echte juweeltjes in dit programma verborgen. FT8 werkt met periodes van 15 seconden om de complete boodschap te verzenden maar dat is dus totaal ongeschikt voor het werken via de meteoren het z,g, ‘meteor scatter‘ of MS vanwege de vaak extreem kortdurende signalen die ontvangen worden. Joe en zijn team zijn echter ook bezig geweest voor signalen via verschillende manieren van propagatie.

 

MSK144

Speciaal voor MS kun je in WSJT-X gebruik maken van de mode MSK144. Als je deze mode selecteerd ziet dit er vrijwel hetzelfde uit als FT8. Het grote verschil is de snelheid waarmee een complete boodschap wordt overgebracht. Alle informatie nodig voor de verbinding wordt in een onderdeel van een seconde uitgezonden en daarna steeds herhaald. Als de ontvangen ‘ping’ lang genoeg is wordt de inhoud direct gedecodeerd en getoond op het scherm.  MSK144 werkt dus in ‘real time‘ en je moet als operator dan ook wat meer direct reageren op het ontvangen signaal gedurende een verbinding. Je bent dus ( gelukkig ) iets meer bezig tijdens een MS-qso dan met FT8.

 

Beginnen met ‘Meteor scatter’

Wil je beginnen met MS kun je dat het best op 6 meter doen. Als je de instellingen in WSJT-X voor FT8 al voor elkaar hebt hoef je niets meer te veranderen en kun je direct aan de slag.  De signalen op 50 MHz zijn meestal lang genoeg om via MSK144 te decoderen. Stem eens af op 50.280 MHz in usb en probeer tijdens de Perseïden wat te ontvangen. De periodes om te ontvangen en te zenden zijn op deze band 15 seconden. Met 100 Watt en een simpele yagi kun je al heel aardig meedoen via MS.

 

Op 2 meter is de uitdaging alweer een stuk hoger maar je kunt dan wel meer stations werken die anders onbereikbaar zouden zijn. Wil je op 2 meter aan de slag hoef je alleen maar de periode op de daar gangbare 30 seconden te zetten en je bent er klaar voor.

 

Meer info

Gedurende het jaar zijn er nog veel meer meteorenregens die ook bruikbaar kunnen zijn voor onze radioverbindingen. Als je dus de smaak te pakken krijgt tijdens de Perseïden hoef je geen jaar te wachten. Meer info over MS kun je o.a. vinden op de VHF-website van de VERON.

 

* Met PI75KML zijn er via MS al qso’s door geheel Europa heen gemaakt.

Het echte Perseïdenfeest begint pas over enkele dagen maar nu zijn er dus al mooie verbindingen via MS gemaakt.

 

 

73,

Kees PA5WT